II. De
duplici
Christi
nativitate
et
natura.
Nesciens
igitur
quid
deberet
de
Verbi
Dei
incarnatione
sentire,
nec
volens
ad
promerendum
intelligentiae
lumen,
in
sanctarum
Scripturarum
latitudine
laborare,
illam
saltem
communem
et
indiscretam
confessionem
sollicito
recepisset
auditu,
qua
fidelium
universitas
profitetur:
Credere
se
in
Deum
Patrem
omnipotentem,
et
in
Jesum
Christum
Filium
ejus
unicum,
Dominum
nostrum,
qui
natus
est
de
Spiritu
sancto
et
Maria
Virgine.
Quibus
tribus
sententiis
omnium
fere
haereticorum
machinae
destruuntur.
Cum
enim
Deus
et
omnipotens
et
Pater
creditur,
consempiternus
eidem
Filius
demonstratur,
in
nullo
a
Patre
differens,
quia
de
Deo
Deus,
de
omnipotente
omnipotens,
de
aeterno
natus
est
coaeternus;
non
posterior
tempore,
non
inferior
potestate,
non
dissimilis
gloria,
non
divisus
essentia:
idem
vero
sempiterni
genitoris
unigenitus
sempiternus
natus
est
de
Spiritu
sancto
et
Maria
Virgine.
Quae
nativitas
temporalis
illi
nativitati
divinae
et
sempiternae
nihil
minuit,
nihil
contulit,
sed
totam
se
reparando
homini,
qui
erat
deceptus,
impendit;
ut
et
mortem
vinceret,
et
diabolum,
qui
mortis
habebat
imperium,
sua
virtute
destrueret.
Non
enim
superare
possemus
peccati
et
mortis
auctorem,
nisi
naturam
nostram
ille
susciperet,
et
suam
faceret,
quem
nec
peccatum
contaminare,
nec
mors
potuit
detinere.
Conceptus
quippe
est
de
Spiritu
sancto
intra
uterum
matris
Virginis,
quae
illum
ita
salva
virginitate
edidit,
quemadmodum
salva
virginitate
concepit.
Sed
si
de
hoc
christianae
fidei
fonte
purissimo
sincerum
intellectum
haurire
non
poterat,
quia
splendorem
perspicuae
veritatis
obcaecatione
sibi
propria
tenebrarat;
doctrinae
se
evangelicae
subdidisset.
Et
dicente
Matthaeo:
Liber
generationis
Jesu
Christi
filii
David,
filii
Abraham
(Matth. I, 1);
apostolicae
quoque
praedicationis
expetisset
instructum.
Et
legens
in
Epistola
ad
Romanos:
Paulus
servus
Jesu
Christi,
vocatus
apostolus,
segregatus
in
Evangelium
Dei,
quod
ante
promiserat
per
prophetas
suos
in
Scripturis
sanctis
de
Filio
suo,
qui
factus
est
ei
ex
semine
David
secundum
carnem
(Rom. I, 1);
ad
propheticas
paginas
piam
sollicitudinem
contulisset.
Et
inveniens
promissionem
Dei
ad
Abraham
dicentis:
In
semine
tuo
benedicentur
omnes
gentes
(Gen. XII, 3, et XXII, 18);
ne
de
hujus
seminis
proprietate
dubitaret,
secutus
fuisset
Apostolum
dicentem:
Abrahae
dictae
sunt
promissiones,
et
semini
ejus.
Non
dicit,
Et
seminibus,
quasi
in
multis,
sed
quasi
in
uno,
Et
semini
tuo,
quod
est
Christus
(Galat. III, 8).
Isaiae
quoque
praedicationem
interiore
apprehendisset
auditu
dicentis:
Ecce
virgo
in
utero
accipiet
et
pariet
filium,
et
vocabunt
nomen
ejus
Emmanuel,
quod
est
interpretatum,
Nobiscum
Deus
(Isai. VII, 14; Matth. I, 23).
Ejusdemque
prophetae
fideliter
verba
legisset:
Puer
natus
est
nobis,
filius
datus
est
nobis,
cujus
potestas
super
humerum
ejus,
et
vocabunt
nomen
ejus,
magni
consilii
Angelus,
Admirabilis,
Consiliarius,
Deus
fortis,
Princeps
pacis,
Pater
futuri
saeculi
(Isai. IX, 6).
Nec
frustratorie
loquens,
ita
Verbum
diceret
carnem
factum,
ut
editus
utero
virginis
Christus
haberet
formam
hominis,
et
non
haberet
materni
corporis
veritatem.
An
forte
ideo
putavit
Dominum
nostrum
Jesum
Christum
non
nostrae
esse
naturae,
quia
missus
ad
beatam
Mariam
semper
virginem
angelus
ait:
Spiritus
sanctus
superveniet
in
te,
et
virtus
Altissimi
obumbrabit
tibi;
ideoque
et
quod
nascetur
ex
te
sanctum,
vocabitur
Filius
Dei
(Luc. I, 35)?
ut
quia
conceptus
virginis
divini
fuit
operis,
non
de
natura
concipientis
fuerit
caro
concepti.
Sed
non
ita
[intelligenda
est
illa
generatio
singulariter
mirabilis,
et
mirabiliter
singularis,
ut
per
novitatem
creationis
proprietas
remota
sit
generis.
Fecunditatem
enim
virgini
Spiritus
sanctus
dedit,
veritas
autem
corporis
sumpta
de
corpore
est;
et
aedificante
sibi
Sapientia
domum
(Prov. IX, 1),
Verbum
caro
factum
est,
et
habitavit
in
nobis
(Joan. I, 14):
hoc
est,
in
ea
carne
quam
assumpsit
ex
homine,
et
quam
spiritu
vitae
rationalis
animavit. |
An English translation is here on
the subscription version of the site. |
Ἀγνοῶν
τοίνυν
τί
δέοι
περὶ
τῆς
ἐνανθρωπήσεως
τοῦ
Θεοῦ
λόγου
νοεῖν,
καὶ
τῶν
θείων
γραφῶν
ἐν
τῷ
πλάτει
πονεῖν
οὐ
βουλόμενος,
ὅπως
ἂν
τοῦ
φωτὸς
τῆς
ἐντεῦθεν
γνώσεως
ἄξιος
γένηται,
ἐκείνην
γοῦν
ὤφειλε
τὴν
κοινὴν
καὶ
μὴ
διαφωνοῦσαν
ὁμολογίαν
ἐν
ἀκροάσει
περιμερίμνῳ
ποιήσασθαι,
ἣν
τῶν
πιστῶν
ἅπαν
τό
πλῆθος
ὁμολογεῖ,
πιστεύειν
ἑαυτὸ
εἰς
Θεὸν
Πατέρα
παντοκράτορα,
καὶ
εἰς
Χριστὸν
Ἰησοῦν,
τὸν
Υἱὸν
αὐτοῦ
τὸν
μονογενῆ,
τὸν
Κὐριον
ἡμῶν·
τὸν
τεχθέντα
ἐκ
Πνεύματος
ἁγίου,
καὶ
Μαρίας
τῆς
παρθένου.
Δι᾽
ὧν
τριῶν
ἀποφάσεων
τὰ
πάντων
σχεδὸν
αἱρετικῶν
κοταλύεται
μηχανήματα.
Ὁπότε
γάρ
Θεὸς,
καὶ
παντοκράτωρ,
καὶ
Πατὴρ
εἶναι
πιστεύεται,
συναΐδιος
αὐτῷ
καὶ
Υἱὸς
ἀποδείκνυται,
ἐν
οὐδενὶ
τοῦ
Πατρὸς
διαφέρων·
ἐπειδήπερ
ἐκ
Θεοῦ
Θεὀς,
ἐκ
παντοκράτορος
παντοκράτωρ,
ἐξ
ἀΐδίου
γεννηθεὶς
συναΐδιος,
οὐ
μεταγενέστερος
χρόνῳ,
οὐκ
ἐλάσσων
δυνάμει,
οὐκ
ἀνόμοιος
δόξῃ,
οὐ
κεχωρισμένος
οὐσίᾳ.
Ὁ
δέ
αὐτός
τοῦ
ἀΐδίου
πατρὸς
μονογενὴς
ἀΐδιος
ἐτέχθη
ἐκ
Πνεύματος
ἁγίου,
καὶ
Μαρίας
τῆς
παρθένου·
ἥ
τις
γέννησις
χρονικὴ
τῆς
θείας
αὐτοῦ,
καὶ
ἀΐδίου
γεννήσεως
οὔτε
τι
ἀπεμείωσεν,
οὔτε
μήν
τι
ταύτῃ
προσέθηκεν·
ἀλλ᾽
ὅλην
ἑαυτὴν
εἰς
τὸ
σῶσαι
τὸν
ἄνθρωπον
πεπλανημένον
ἐκένωσεν,
ἵνα
καὶ
τὸν
θάνατον
νικήσῃ,
καὶ
τὸν
διάβολον
τὸν
τὸ
κράτος
ἔχοντα
τοῦ
θανάτου,
τῇ
οἰκείᾳ
καταβάλῃ
δυνάμει·
οὐδὲ
γὰρ
ἂν
ἠδυνήθημεν
νικῆσαι
τῆς
ἁμαρτίας,
καὶ
τοῦ
θανάτου
τὸν
ἀρχηγὸν,
εἰ
μὴ
τὴν
ἡμετέραν
αὐτὸς
φύσιν
ἀνέλαβε,
καὶ
οἰκείαν
εἰργάσατο·
ὃν
οὔτε
ἁμαρτία
μολῦναι,
οὔτε
θάνατος
κατασχεῖν
ἠδυνήθη.
Συνελήφθη
μὲν
οὖν
δηλονότι
ἐκ
Πνεύματος
ἁγίου
ἐν
γαστρὶ
τῆς
παρθένου
Μαρίας
μητρός.
Ἥ
τις
οὕτω
φυλαχθείσης
τῆς
παρθενίας
αὐτὸν
ἀπεκύησεν,
ὥσπερ
οὖν
καὶ
ἀκεραίου
μεινάσης
τῆς
παρθενίας
συνέλαβεν.
Ἀλλ᾽
εἴπερ
ἐκ
ταύτης
τῆς
ἐν
τῇ
πίστει
τῶν
Χριστιανῶν
εὐαγεστάτης
πηγῆς
καθαρὰν
ἀρύσασθαι
διάνοιαν
οὐκ
ἠδύνατο,
διὰ
τὸ
τῆς
τηλαυγοῦς
ἀληθείας
αὐτὸν
ἑαυτῷ
τὸ
φέγγος
ἐκ
τῆς
οἰκείας
ἐπισκοτίζειν
τυφλώσεως,
τῇ
διδασκαλίᾳ
γοῦν
τῇ
τῶν
εὐαγγελίων
ἑαυτὸν
ὑπήγαγεν
ἂν·
καὶ
λέγοντος
Ματθαίου·
Βίβλος
γενέσεως
Ἰησοῦ
Χριστοῦ,
υἱοῦ
Δαβὶδ,
υἱοῦ
Ἀβραάμ·
καὶ
τοῦ
ἀποστολικοῦ
δὴ
κηρύγματος
τὴν
εὶσήγησιν
ἂν
ἐπεζήτησε·
καὶ
ἀναγινώσκων
ἐν
τῇ
πρὸς
Ῥωμαίους
ἐπιστολῇ·
Παῦλος
δοῦλος
Ἰησοῦ
Χριστοῦ
κλητὸς
ἀπόστολος,
ἀφωρισμένος
εἰς
Εὐαγγέλιον
Θεοῦ,
ὃ
προεπηγγείλατο
διὰ
τῶν
πφοφητῶν
αὐτοῦ
ἐν
Γραφαῖς
ἁγίαις,
περὶ
τοῦ
Υἱοῦ
αὐτοῦ
τοῦ
γενομένου
ἐκ
σπέρματος
Δαυὶδ
τὸ
κατὰ
σάρκα·
ἐπὶ
τὰς
προφητικὰς
οὕτως
ἂν
βίβλους
τὴν
εὐσεβῆ
φροντίδα
μετήγαγε,
καὶ
εὑρίσκων
τὴν
ἐπαγγελίαν
τοῦ
Θεοῦ
πρὸς
τὸν
Ἀβραὰμ
λέγοντος·
Ἐν
τῷ
σπέρματί
σου
ἐνευλογηθήσονται
πάντα
τὰ
ἔθνη·
ὅπως
ἂν
περὶ
τῆς
κυριότητος
τούτου
μὴ
ἀμφιβάλῃ
τοῦ
σπέρματος,
ἠκολούθησεν
ἂν
καὶ
τῷ
Ἀποστόλῳ
λέγοντι·
Τῷ
δὲ
Ἀβραὰμ
ἐῤῥέθησαν
αἱ
ἐπαγγελίαι,
καὶ
τῷ
σπέρματι
αὐτοῦ·
οὐκ
εἶπε·
καὶ
τοῖς
σπέρμασιν,
ὡς
ἐπὶ
πολλῶν,
ἀλλ᾽
ὡς
ἐφ᾽
ἑνὸς,
καὶ
τῷ
σπέρματί
σου,
ὅπερ
ἐστι
Χριστός.
Καὶ
τὸ
Ἡσαΐου
δὲ
κήρυγμα
διὰ
τῆς
ἐνδοτέρας
κατέσχεν
ἂν
ἀκροάσεως,
λέγοντος·
Ἰδοὺ,
ἡ
παρθένος
ἐν
γαστρὶ
λήψεται,
καὶ
τέξεται
υἱὸν,
καὶ
καλέσουσι
τὸ
ὄνομα
αὐτοῦ
Ἐμμανουήλ·
ὅπερ
ἐστὶ
μεθερμηνευόμενον,
Μεθ᾽
ἡμῶν
ὁ
Θεός.
Καὶ
τοῦ
αὐτοῦ
δὲ
προφήτου
πιστῶς
ἂν
ὑπανέγνω
τὰ
ῥήματα·
Παιδίον
ἐγεννήθη
ἡμῖν,
υἱὸς
καὶ
ἐδόθη
ἡμῖν,
οὗ
ἀρχὴ
ἐπὶ
τοῦ
ὥμου
αὐτοῦ,
καὶ
καλεῖται
τὸ
ὄνομα
αὐτοῦ,
μεγάλης
βουλῆς
ἄγγελος,
Θεὸς
ἰσχυρὸς,
ἐξουσιαστὴς,
ἄρχων
εἰρήνης,
πατὴρ
τοῦ
μέλλοντος
αἰῶνος.
Οὐδὲ
ματαίως
λαλῶν,
οὕτως
ἂν
εἶπε
σάρκα
γεγενῆσθαι
τὸν
λόγον,
ὡς
ὅτιπερ
ὁ
τεχθείς
ἀπὸ
τῆς
παρθένου
Χριστὸς,
εἶχε
μὲν
ἀνθρώπου
μορφὴν,
οὐκ
εἶχε
δὲ
τοῦ
μητρῴου
σώματος
τὴν
ἀλήθειαν·
ἢ
τάχα
διὰ
τοῦτο
τὸν
δεσπότην
Χριστὸν
οὐκ
εἶναι
τῆς
ἡμετέρας
ἐνόμισε
φύσεως,
ὅτι
πρὸς
τὴν
μακαρίαν
Μαρίαν
ὁ
πεμφθεὶς
ἄγγελος
εἶπε·
Πνεῦμα
ἅγιον
ἐπελεύσεται
ἐπὶ
σὲ,
καὶ
δὑναμις
ὑψίστου
ἐπισκιάσει
σοι·
διὸ
καὶ
τὸ
γεννώμενον
ἐκ
σοῦ
ἅγιον,
κληθήσεται
υἱὸς
Θεοῦ·
ὅπως
ἂν,
ἐπειδήπερ
ἡ
σύλληψις
τῆς
παρθένου
θείας
ἔργον
γεγένηται
δημιουργίας,
ἐκ
τῆς
φύσεως
τῆς
συλλαβούσης
ἡ
σὰρξ
τοῦ
συλληφθέντος
μὴ
γένηται;
ἀλλ᾽
οὐχ
οὕτως
νοητέον
ἐκείνην
τὴν
γέννησιν·
ἥ
τις
μονογενῶς
ἐστι
θαυμαστὴ,
καὶ
θαυμαστῶς
ἐστι
μονογενής·
ὥστε
διὰ
τοῦ
καινοπρεποῦς
τῆς
γεννήσεως,
τὴν
τοῦ
γένους
ἐκβάλλεσθαι
κυριότητα.
Τὸ
μὲν
γάρ
γόνιμον
τῇ
παρθένῳ
τὸ
ἅγιον
πνεῦμα
παρέσχεν·
ἡ
δὲ
τοῦ
σώματος
ἀλήθεια
προσελήφθη
ἐκ
σώματος·
καὶ
τῆς
σοφίας
οἰκοδομούσης
ἑαυτῇ
οἶκον,
ὁ
Λόγος
σὰρξ
ἐγένετο,
καὶ
ἐσκήνωσεν
ἐν
ἡμῖν,
τουτέστιν,
ἐν
τούτῳ
τῷ
σώματι,
ὅπερ
ἔλαβεν
ἐξ
ἀνθρώπου,
καὶ
ὃ
πνεύματι
ζωῆς
λογικῆς
ἐνεψύχωσε. |